Iyara.1st: ใบงานที่ 11 เรื่อง กำหนดและลำดับขั้นตอนการปฏิบัติ

ใบงานที่ 11 เรื่อง กำหนดและลำดับขั้นตอนการปฏิบัติ

--------------------------------------------------------------

ให้นักเรียนเรียงลำดับขั้นตอนการทำงาน จากกิจกรรมที่กำหนดให้ต่อไปนี้

1. การสำรวจสภาพน้ำที่คูเมือง

ขั้นที่ 1 เตรียมเครื่องมือที่ใช้ในสำรวจ ได้แก่

ตัวชี้วัด	วิธีการตรวจวัดที่แนะนำ
ลักษณะทางกายภาพ เช่น สี กลิ่น	สังเกต
แบคทีเรียกลุ่มฟีคอลโคลิฟอร์ม	ชุดทดสอบ ว.111 ของกรมอนามัย
ความขุ่น/ความโปร่งแสง	Secchi Disc
อุณหภูมิ	เทอร์โมมิเตอร์แบบกระเปาะ
ความเป็นกรด-ด่าง	กระดาษลิตมัส (วิธีเปรียบเทียบสี)
ความนำไฟฟ้า/สารที่ละลายได้ทั้งหมด	Electrical Conductivity
ความเค็ม	Hydrometer
ออกซิเจนละลาย	ชุดทดสอบออกซิเจนละลาย (ว.312)ของกรมอนามัย
ฟอสฟอรัส	ชุดทดสอบ (Test Kits) (วิธีเปรียบเทียบสี)
ไนเตรท	ชุดทดสอบ (Test Kits) (วิธีเปรียบเทียบสี)
โลหะหนัก	ชุดทดสอบ (Test Kits) (วิธีเปรียบเทียบสี)

ขั้นที่ 2 เดินทางไปที่คูเมือง ตำแหน่งที่ 1 ด้านทิศเหนือด้วยรถจักรยานพร้อมเครื่องมือสำรวจเพื่อลดปัญหามลภาวะทางอากาศ

ขั้นที่ 3 สังเกตสีของน้ำจากแหล่งน้ำโดยตรง หรือตักน้ำขึ้นมาอย่างน้อย 2 ลิตร โดยตักลึกลงไปประมาณครึ่งหนึ่งของความลึก นำขึ้นมาใส่ขวดแก้วใสแล้วจึงสังเกตสี โดยสีที่เกิดขึ้นของน้ำเป็นตัวชี้ให้เห็นถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดสีได้อย่างคร่าวๆ ดังแสดงในตารางด้านล่าง อย่างไรก็ตามถึง แม้ว่าน้ำจะใสไม่มีสี ก็ไม่อาจรับรองได้ว่าแหล่งน้ำนั้นมีคุณภาพดีไม่มีการปนเปื้อนเลย ควรจะมีการติดตามตรวจสอบต่อไป

สีปรากฏ	สาเหตุที่ทำให้เกิดสี
ไม่มีสี	ยังไม่ควรสรุปว่าน้ำสะอาดเพราะอาจมีสิ่งเจือปนอยู่
สีเขียว	แพลงค์ตอนพืช
สีเหลืองหรือสีน้ำตาลหรือสีชาใส	มีซากพืชย่อยสลาย
สีแดงหรือสีเหลืองหรือ สีมะฮอกกานี	เป็นสีของสาหร่ายอีกจำพวกหนึ่ง (dinoflagellates)
สีน้ำตาลขุ่นหรือสีแดง	มีตะกอนดินเจือปน อาจเกิดจากการกัดเซาะหน้าดิน หรือชายฝั่ง
สีรุ้ง	มีคราบน้ำมันที่ผิวหน้า
สีเทาหรือสีดำ	น้ำเน่าจากสิ่งปฏิกูล หรืออาจมีแร่ธาตุจากธรรมชาติเจือปน
การตรวจวัดคุณภาพน้ำทางชีวภาพ การตรวจวัดคุณภาพน้ำนอกจากจะใช้ตัวชี้วัดทางกายภาพ เคมี และแบคทีเรียในการวิเคราะห์คุณภาพน้ำแล้ว ยังสามารถใช้สิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในแหล่งน้ำนั้น เช่น แพลงค์ตอนพืช แพลงค์ตอนสัตว์ สาหร่ายขนาดใหญ่ สัตว์หน้าดิน พืชน้ำ และปลา เป็นต้น เป็นตัวชี้วัดคุณภาพน้ำร่วมได้อีกทางหนึ่ง สัตว์หน้าดิน เนื่องจากสัตว์หน้าดินมีความหลากหลายและแพร่กระจายในบริเวณกว้าง สามารถเคลื่อนที่ได้น้อย และไวต่อการถูกรบกวน ดังนั้นจึงได้รับผลกระทบโดยตรงจากมลพิษ และแม้เวลาผ่านไปก็ยังตรวจสอบผลกระทบที่มีต่อแหล่งน้ำบริเวณนั้นๆ ได้ เนื่องจากสัตว์หน้าดินสามารถฟื้นตัวได้ช้า นอกจากนี้แล้วยังมีความสำคัญในห่วงโซ่อาหาร เนื่องจากเป็นผู้ผลิตหรือผู้บริโภคในระดับต้นๆ จึงมีผลต่อความชุกชุมของผู้บริโภค ในระดับที่สูงขึ้น ดังนั้นชนิดและจำนวนของสัตว์หน้าดิน จึงสามารถนำมาใช้เป็นดัชนีชี้วัดคุณภาพแหล่งน้ำได้ สามารถแบ่งชนิดของสัตว์หน้าดินที่พบกับคุณภาพน้ำได้ 4 ระดับ คือ คุณภาพน้ำดีมาก สัตว์ที่พบมากสุดได้แก่ตัวอ่อนแมลงชีปะขาวและตัวอ่อนแมลงเกาะหิน แมลงชีปะขาว แมลงเกาะหิน คุณภาพน้ำดี สัตว์ที่พบมากสุด ได้แก่ ตัวอ่อนแมลงหนอนปลอกน้ำ แมลงหนอนปลอกน้ำ คุณภาพน้ำปานกลาง สัตว์ที่พบมากสุด ได้แก่ ตัวอ่อนแมลงปอ กุ้งและปูน้ำจืด แมลงปอ ปู คุณภาพน้ำไม่ดี สัตว์ที่พบมากสุด ได้แก่ หนอนแดง ไส้เดือนน้ำจืด หนอนแดง ไส้เดือนน้ำจืด